Tessa Stolwijk
Campaign & content manager
31 oktober 2022

Oktober wordt ook wel gezien als de maand van de koffie. Bij retailers vinden consumenten, meer dan anders, koffieaanbiedingen en reclames van diverse merken. Het is dan ook geen toeval dat deze koffiemaand afgesloten wordt met de publicatie van het Oegandese leefbaar inkomen referentieprijs onderzoek van Fairtrade International. Want de prijs die wij betalen voor koffie, verdienen koffieboeren en hun gezin daar wel voldoende aan? En welke invloed hebben wij als koffiedrinkers?  

Het leefbaar inkomen referentieprijs onderzoek uit Oeganda van Fairtrade International dat op 31 oktober gepubliceerd is, toont aan dat Oegandese koffieboeren te weinig verdienen om een waardig bestaan op te bouwen. Het onderzoek biedt niet alleen inzicht in de huidige situatie en onderstreept de problematiek, maar schetst ook een nieuwe weg naar koffie mét toekomst. Fairtrade Original nam vorig jaar als eerste merk in de Nederlandse supermarkt haar verantwoordelijkheid rondom een leefbaar inkomen voor koffieboeren naar aanleiding van de onderzoeksresultaten uit Colombia. Het merk committeerde zich aan de leefbaar inkomen referentieprijs als nieuw vangnet en het opzetten van projecten om het inkomen te bevorderen.  

Inzicht in een kopje koffie 

Het is belangrijk om te weten of kleinschalige koffieboeren een waardig bestaan op kunnen bouwen en de juiste stappen kunnen zetten tegen klimaatverandering. Voor de toekomst van hun bedrijf, hun kinderen en ons kopje koffie. Uit grondig onderzoek onder kleinschalige koffieboeren in Oeganda en gesprekken met alle betrokkenen – boeren, industrie, overheid en wetenschappers – blijkt dat een gemiddeld boerengezin in Oeganda geen leefbaar inkomen kan verdienen met hun huidige bedrijfsvoering. 

Derrick, Project Manager bij Koffiecoöperatie ACPCU uit Oeganda: “Het vaststellen van een leefbaar inkomen referentieprijs is voor ons als organisatie van grote betekenis geweest. Een belangrijk resultaat uit dit onderzoek is het verband tussen levensvatbare grondoppervlakte en duurzame productie. Dit heeft aangetoond dat we, om de boeren in staat te stellen een fatsoenlijk inkomen te verdienen, moeten werken aan productiviteit.” 

Peter d’Angremond, Directeur Fairtrade Nederland: “Door het oneerlijke handelssysteem leven veel koffieboeren in armoede, ondanks het feit dat een leefbaar inkomen een mensenrecht is. Een fatsoenlijke prijs is een voorwaarde voor hen om te kunnen investeren en daarmee zowel op sociaal als milieugebied duurzame verbeteringen te realiseren. Maar om boeren daadwerkelijk een leefbaar inkomen te laten verdienen, moet de lat omhoog. We zijn daarom onwijs trots op Fairtrade Original dat zij een commitment geven op het betalen van de LIRP en daarnaast ook projecten opzetten om het inkomen van koffieboeren te bevorderen.”

Koffieboer Banard met zijn kinderen voor hun huis.

Het belang van projecten wordt onderstreept 

Het betalen van een eerlijke prijs is helaas niet voldoende. Het recente onderzoek toont aan dat er naast het verhogen van de productiviteit, ook aanvullende inkomstenstromen gegenereerd moeten worden om de inkomenskloof volledig te overbruggen. Lotje Kaak, Business Development Manager bij Fairtrade Original zegt: “Wij zetten eigen projecten op die bijdragen aan het inkomen, zoals het verhogen van de productiviteit op het land, het verlagen van de productiekosten en het diversifiëren van het inkomen van de boer. Vaak zijn dit win-win projecten. Dat betekent zowel financieel voor de boer als voor de natuur een gewin. Fairtrade Original heeft geen winstoogmerk en investeert een deel van haar winst in deze projecten. Ook gaan wij actief op zoek naar financieringsmogelijkheden, voor nog meer impact.”  

Lotje in bespreking met koffieboeren om te achterhalen welke uitdagingen zij hebben en concrete actieplannen te maken.

Een project van Fairtrade Original in Oeganda uitgelicht 

Momenteel start Fairtrade Original een nieuw project met ACPCU om de benodigde productiviteit verder te verhogen. Er zal een kleinschalige fabriek worden gebouwd voor de productie van biologische productiemiddelen als compost, mest en pesticiden. Deze productiemiddelen, gemaakt van lokale ingrediënten, worden verkocht en geleverd aan 1500 koffieboeren tegen een lage prijs. De koffieboeren ontvangen intensieve training om de productiemiddelen juist toe te passen en daarmee de kwaliteit van de bodem en de productiviteit van de koffieplanten te verbeteren. Op deze manier zien de boeren hun koffieplanten gezonder worden, hun productiekosten verlagen en hun opbrengsten toenemen. De fabriek en de trainingen voor de boeren worden gerund door 50 jonge koffieboeren. Hierdoor werken we tegelijkertijd aan het probleem van vergrijzing in de koffiesector en voorzien we de jonge boeren van een additioneel inkomen. 

“Leefbaar inkomen is een reis en het is daarom belangrijk dat je een lange termijn samenwerking aangaat met je partner, zoals wij doen met ACPCU. Een leefbaar inkomen voor koffieboeren willen we enerzijds bereiken met het betalen van een goed onderzochte leefbaar inkomen referentieprijs. Anderzijds met projecten die het inkomen verder bevorderen. Zo zetten we de hoognodige verandering in de koffie-industrie in gang. Als koffiedrinker kan jij hieraan bijdragen door te kiezen voor onze koffie.”: aldus Lotje Kaak. 

Meer weten over leefbaar inkomen 

'Op weg naar leefbaar inkomen voor koffieboeren' koffie

Deel dit verhaal:


Door:
Tessa Stolwijk
Campaign & content manager
Op weg naar een leefbaar inkomen voor boeren
Lees meer over ons.